Konstanty Rokicki Sprawiedliwym Wśród Narodów Świata

Ponadto Komisja Desygnowania Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata wyraziła uznanie dla działań innych konsulów w misji: Stefana Ryniewicza i Aleksandra Ładosia.

W oświadczeniu przysłanym Informacyjnej Agencji Radiowej Komisja pisze, że dokumentacja, która dała podstawy do wydania decyzji o uhonorowaniu Konstantego Rokickiego, potwierdziła jego działalność na rzecz ratowania Żydów podczas Holocaustu.

Konsul Konstanty Rokicki był jednym z kilku polskich dyplomatów, którzy wraz z żydowskimi działaczami Chaimem Eissem i Abrahamem Silberscheinem tworzyli Grupę Berneńską, znaną też jako Grupa Ładosia, od nazwiska ambasadora Aleksandra Ładosia. Ówczesny polski konsul własnoręcznie wypisał ponad dwa tysiące paszportów Paragwaju. Fabrykował także poświadczenia obywatelstwa paragwajskiego. Pomógł w ten sposób ocalić Żydów między innymi z Polski, Holandii, Niemiec, Austrii, Francji, Słowacji. Jedną z osób, dla których sporządził dokument, był późniejszy minister spraw zagranicznych RP Adam Rotfeld.

Tajny proceder pozyskiwania, fałszowania i przekazywania paszportów latynoamerykańskich miał pełną akceptację i wsparcie polskiego rządu emigracyjnego.

Według dotychczasowych badań, dzięki fałszywym dokumentom organizowanym przez Grupę Ładosia, Holokaust przeżyło co najmniej 600 zidentyfikowanych osób. Prace nad ustaleniem nazwisk ocalonych prowadzą polscy dyplomaci w Szwajcarii oraz Instytut Pileckiego.

W lipcu 1945 roku Konstanty Rokicki zrezygnował - jak sam pisał - ze służenia "czerwonemu tak zwanemu rządowi" i stał się uchodźcą. W 1946 roku szwajcarska policja sugerowała, że były dyplomata jest zbyt ubogi, aby pozwolić mu na stały pobyt. Z dokumentów, do których dotarli dyplomaci z Ambasady RP w Bernie, wynika, że były konsul, choć pomógł wielu, sam ostatnie lata życia spędził w ubóstwie i samotności. Tułał się między szwajcarskimi przytułkami. Zmarł 18 lipca 1958 roku w Lucernie.

O przyznaniu Rokickiemu tytułu Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata wcześniej poinformował "Dziennik Gazeta Prawna".

IAR/dad