Ukraina była jednym z tematów poruszonych podczas poniedziałkowego spotkania prezydenta USA Donalda Trumpa z premierem Węgier Viktorem Orbanem – oświadczył w środę ambasador USA na Węgrzech David Cornstein w wywiadzie dla portalu 444.hu.
"Podczas spotkania poruszono kwestię Ukrainy. Stany Zjednoczone bardzo wspierają Ukrainę, udzielają jej pomocy wojskowej, materialnej i humanitarnej.(...) Bardzo nam leży na sercu los narodu ukraińskiego" – oznajmił Cornstein.
Węgry od jesieni 2017 r. blokują posiedzenia NATO-Ukraina na wysokim szczeblu w związku z przyjęciem przez parlament w Kijowie nowej ustawy oświatowej. Budapeszt twierdzi, że godzi ona w prawa mniejszości węgierskiej na ukraińskim Zakarpaciu.
Cornsetin zaznaczył, że Stany Zjednoczone rozumieją troskę rządu węgierskiego o los Węgrów na Ukrainie i popierają ich stanowisko w sprawie ustawy o oświacie i używania języka, bo "nie może być tak, że osoby, które całe życie mówiły tylko po węgiersku, nagle muszą uczyć się i załatwiać swoje sprawy po ukraińsku".
"Ale wielokrotnie mówiłem, że nie zgadzam się z łączeniem ustaw ukraińskich i spraw NATO. Ukraina jest ważną strefą buforową między Rosją, rosyjską armią i Węgrami. Jej przetrwanie jest bardzo ważne, także dla Węgier, i zależy od dobrych stosunków między NATO i Ukrainą" – zaznaczył dyplomata.
Dodał, że Trump i Orban rozmawiali o wielu sprawach – "o imigracji, którą postrzegają podobnie, o nadzorowaniu granicy, była też mowa o kupnie broni i o poszerzeniu kontaktów handlowych, ale raczej na poziomie ogólników, nie wchodzono w detale".
Nawiązując do kwestii zakupu broni, Cornstein podkreślił, że państwa członkowskie NATO, w tym Węgry, zobowiązały się przeznaczać 2 proc. PKB na cele obronne. "Premier Orban powiedział na spotkaniu, że być może Węgry zdołają osiągnąć ten poziom jeszcze przed pierwotnym terminem", czyli rokiem 2024 – powiedział ambasador USA.
"Naszym zdaniem byłoby mądrze, gdyby kupiono sprzęt kompatybilny z innymi armiami NATO i powiem, trochę może stronniczo, że amerykańska broń jest bardzo dobra, warto więc wziąć ją pod uwagę" – wskazał.
Cornstein dodał, że wraz z rządowym komisarzem ds. rozwoju narodowego przemysłu zbrojeniowego i obronności oraz modernizacji węgierskich sił zbrojnych Gasparem Marothem odwiedził zakłady Raytheon i Lockheed Martin. "Sądzę, że oba wypadły w jego oczach przekonująco, mamy więc nadzieję, że Węgry z obu firm kupią broń" – dodał.
Wedle Cornsteina Trump i Orban rozmawiali też o energetyce, choć nie o konkretnych projektach. Ambasador zaznaczył, że Węgry i USA są zgodne, iż Węgry potrzebują dywersyfikacji źródeł, "bo to nie jest zdrowe, że 85 proc. nośników energii pochodzi z jednego kraj (Rosji – PAP)".
Cornsetin powiedział, że dwa kraje wspólnie będą pracować nad tym, by Exxon wydobywał rumuński gaz i sprowadzał go na Węgry, a także by Węgry mogły otrzymywać gaz skroplony przez Chorwację. "Dotąd głównym problemem z LNG były koszty transportu, ale właśnie się dowiedziałem, że dzięki amerykańskim wysiłkom na tyle się obniżyły, że ten gaz nie jest już droższy niż transportowany rurociągiem. Będziemy dalej pracować nad dywersyfikacją i rozwiążemy tę sprawę" – oznajmił.
Pytany o przyjętą w grudniu rumuńską ustawę gazową, która znacznie podniosła koszty dla Exxonu, oraz o spór dotyczący węgierskiego odcinka rurociągu, przyznał, że te problemy rzeczywiście istnieją. Wyraził jednak przekonanie, że "rumuński gaz będzie stanowił najważniejszą i największą część dywersyfikacji" i jak jego eksploatacja w końcu się rozpocznie, "zmieni to całkowicie kontekst, nie tylko na Węgrzech, ale i w całej Europie Środkowej".
Cornstein podsumował, że "spotkanie osiągnęło pod każdym względem swój cel" i chodziło w nim raczej o wzajemne poznanie się niż o omówienie "tego czy innego punktu". Zaznaczył, że na zakończenie spotkania z Orbanem Trump wygłosił uwagę: "Jakbyśmy byli bliźniakami".
"Trump i Orban bardzo podobnie patrzą na świat, mam więc powody spodziewać się, że ich stosunki będą się w przyszłości rozwijać w bardzo dobrym kierunku. Jestem pewien, że węgierski premier jest duszą i ciałem z NATO i Zachodem, bardziej niż z kimkolwiek innym" – dodał.
PAP/ks