Litewska inicjatywa pomocy dla Ukrainy

Sejm Litwy przygotował w minionym roku plan pomocy Ukrainie w kontekście jej eurointegracji. Plan przewidywał przydzielenie Ukraińcom w ciągu kolejnych 10 lat 50 mld euro na rozwój średniej i drobnej przedsiębiorczości. Plan poparcia dla Ukrainy zrodził się jeszcze wiosną ubiegłego roku.

Litewska propozycja, nazywana pierwotnie "Planem Marshalla dla Ukrainy", została pozytywnie przyjęta przez państwa UE i działa obecnie pod zmienioną nazwą jako projekt Komisji Europejskiej.

– Finansowe wsparcie dla Ukrainy ma się rozszerzyć również o państwa spoza Unii Europejskiej – Kanadę, gdzie mieszka spora społeczność ukraińska i Stany Zjednoczone Ameryki. Pomoc dla Ukrainy przewiduje m.in. stworzenie specjalnego funduszu oraz organizacji, która kontrolowałaby wykorzystanie pieniędzy na reformowanie państwa – powiedział Andrius Kubilius, lider sejmowej opozycji, konserwatysta, były premier Litwy.

– Unia Europejska na razie nie zaproponowała Ukrainie członkostwa. Możemy tylko ubolewać z tego powodu. Dla nas członkostwo zawsze było bardzo ważnym bodźcem, aby iść do przodu. Dzisiaj nie możemy Ukrainie zaproponować członkostwa, ale mogliśmy wnioskować o przydzielenie jej w ciągu 10 lat pomocy na rozwój średniej i drobnej przedsiębiorczości, aby miała motywację na przeprowadzenie potrzebnych reform – zaznaczył Andrius Kubilius.

Oryginalny Plan Marshalla (oficjalna nazwa ang.: European Recovery Program) – program pomocy gospodarczej Stanów Zjednoczonych dla Europy, mający służyć odbudowie gospodarek poszczególnych krajów po drugiej wojnie światowej; uchwalony przez Kongres w 1948 r. Potoczna nazwa planu pochodzi od nazwiska sekretarza stanu, gen. George’a Marshalla, który przedstawił jego koncepcję 5 czerwca 1947 r. na Uniwersytecie Harvarda.

Z każdym z krajów, który zdecydował się przyjąć warunki programu, Stany Zjednoczone podpisywały dwustronne umowy. Plan Marshalla zaproponowano wszystkim państwom europejskim, łącznie z ZSRR i innym krajom Europy Środkowej i Wschodniej. Początkowo chęć przystąpienia do planu wyraziły m. in. Polska i Czechosłowacja, ale zależność od ZSRR i rosnąca wrogość władz radzieckich w stosunku do Zachodu zniweczyły te zamiary.

Jak mówi Andrius Kubilius - były premier Litwy, a obecnie poseł, jeden z autorów pierwotnego planu pomocy dla Ukrainy - potrzebna jest nie tylko stymulacja ukraińskiej gospodarki, ale także długowalowa strategia pomocy Ukrainie, dzięki której w przyszłej dekadzie będzie można podjąć rozmowy akcesyjne. Z politykiem rozmawiał Przemysław Pawełek.