Logo Polskiego Radia
Print

Stanisław Wojciechowski–prezydent RP, symbol niepodległej Polski

PR dla Zagranicy
Ewa Plisiecka 26.09.2018 12:00
  • "Wielcy Twórcy Niepodległej" - Stanisław Wojciechowski, prezydent II RP, symbol niepodległej Polski [posłuchaj]
Polityk, działacz spółdzielczy, współzałożyciel Polskiej Partii Socjalistycznej, prezydent II Rzeczpospolitej Polskiej
Prezydent Stanisław Wojciechowski podczas wizyty na Wawelu w 1925 r

Prezydent Stanisław Wojciechowski podczas wizyty na Wawelu w 1925 r Foto: NAC/Narodowe Archiwum Cyfrowe/Domena Publiczna

Stanisław Wojciechowski głową państwa został w dramatycznym momencie, po zabójstwie Gabriela Narutowicza. Zrezygnował z funkcji w sytuacji równie dramatycznej, po zamachu majowym w 1926 roku. Dziś uznawany jest za symbol niepodległej Polski.

Działalność polityczną rozpoczął wcześnie, bo już na studiach. Był członkiem tajnych antyrosyjskich organizacji niepodległościowych, aktywistą tworzącym związki zawodowe a także od 1890 roku członkiem Centralizacji Związku Młodzieży Polskiej Zet. W 1891 r. za udział w jednej z demonstracji niepodległościowych trafił na pewien czas do więzienia. Podczas formowanie się Polskiej Partii Socjalistycznej, której Wojciechowski był współtwórcą, poznał Józefa Piłsudskiego. Ta znajomość zaowocowała przyjaźnią, ale nie przetrwała próby czasu.

Stanisław Wojciechowski po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zasiadł w rządzie Ignacego Jana Paderewskiego obejmując tekę ministra spraw wewnętrznych.

Należał do Polskiego Stronnictwa Ludowego "Piast". 20 grudnia 1922, cztery dni po zabójstwie Gabriela Narutowicza, Zgromadzenie Narodowe wybrało go na stanowisko prezydenta. Sprawował tę funkcję do przewrotu majowego - 14 maja 1926 r. zrzekł się prezydentury ze względu na sytuację "uniemożliwiającą sprawowanie urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej". Po wycofaniu się z życia politycznego w 1926 r. Stanisław Wojciechowski został profesorem w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego; prowadził także Spółdzielczy Instytut Naukowy. Lata niemieckiej okupacji przeżył w Warszawie. Zmarł 9 kwietnia 1953 roku.

O dokonanie bilansu działalności politycznej Stanisłwa Wojciechowskiego, poprosiliśmy znakomitych historyków: Jana Engelgarda, kierownika Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej, Oddziału Muzeum Niepodległości oraz prof. Pawła Skibińskiego z Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, autora m.in. publikacji „Polska 1918”, stałego współpracownika miesięcznika „wSieci Historii”.

Audycja jest współfinansowana przez Fundację "Pomoc Polakom na Wschodzie" w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za Granicą.

Teksty czyta Krzysztof Dumała.

Realizacja i oprawa muzyczna Magdalena Górecka-Balcer.

Do wysłuchania audycji zaprasza Ewa Plisiecka.

Print
Copyright © Polskie Radio S.A O nas Kontakt