Logo Polskiego Radia
Print

Ignacy Daszyński - wybitny polityk lewicy niepodległościowej

PR dla Zagranicy
Halina Ostas 04.08.2018 09:37
  • "Wielcy Twórcy Niepodległej" - Ignacy Daszyński, wybitny polityk lewicy niepodległościowej [posłuchaj]
Ignacy Daszyński był premierem Tymczasowego Rządu powołanego w Lublinie w listopadzie 1918 roku, jednym z przywódców Polskiej Partii Socjalistycznej
Ignacy Daszyński, obok Józefa Piłsudskiego jeden z najwybitniejszych polityków lewicy niepodległościowej II RzeczypospolitejIgnacy Daszyński, obok Józefa Piłsudskiego jeden z najwybitniejszych polityków lewicy niepodległościowej II RzeczypospolitejFoto: Polskie Radio

Ignacy Daszyński - działacz socjalistyczny, współzałożyciel Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska, następnie jeden z przywódców Polskiej Partii Socjalistycznej. Premier Tymczasowego Rządu powołanego w Lublinie w listopadzie 1918 r.; wicemarszałek i marszałek Sejmu w okresie II RP. Obok Józefa Piłsudskiego jeden z najwybitniejszych polityków lewicy niepodległościowej II Rzeczypospolitej.

Ignacy Ewaryst Daszyński urodził się w patriotycznej, szlacheckiej rodzinie jako syn Ferdynanda Daszyńskiego i Kamili z Mierzeńskich. Uczył się m.in. w szkole oo. Bernardynów w Zbarażu i gimnazjum w Stanisławowie. Wychowywał się w wielokulturowym środowisku i już w młodych latach znał trzy języki obce: ukraiński, niemiecki i jidisz.

Już przed I wojną światową Ignacy Daszyński dostrzegł możliwość odzyskania niepodległości przez Polskę. W 1912 roku był członkiem Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych, a w roku 1914 współtwórcą Naczelnego Komitetu Narodowego. Opowiadał się po stronie państw centralnych, które zagwarantowały niepodległość Polski po wojnie.

Jednak jego poglądy powoli się zmieniały, m.in. pod wpływem kryzysu legionowego i uwięzienia Józefa Piłsudskiego. Ostatecznie opowiedział się za stanowiskiem PSL „Piast”, że „jedynym dążeniem narodu polskiego jest odzyskanie niepodległej i zjednoczonej Polski z dostępem do morza”.

Doprowadziło to do wygłoszenia przez niego w austriackim parlamencie przemowy, w której stwierdził, że Galicja chce wejść do zjednoczonej i niepodległej Polski. Wraz z Narodową Demokracją przekazał parlamentowi formalny projekt zawierające takie postulaty jak: utworzenie niepodległego państwa polskiego złożonego z ziem trzech zaborów, własnym wybrzeżem i Śląskiem oraz udział Polski w kongresie pokojowym.

Spełnienie tych warunków było jednoznaczne z powołaniem Polskiej Komisji Likwidacyjnej, a następnie rządu lubelskiego czyli pierwszego w pełni niepodległego rządu polskiego od 1795 roku. Po niespełna czterech dniach, 11 listopada 1918 roku, nastąpiła dymisja owego rządu na ręce Józefa Piłsudskiego.

W audycji poświęconej Ignacemu Daszyńskiemu, wzięli udział znakomici historycy: dr Jolanta Załęczny, kierownik Działu Historii i Badań Naukowych w Muzeum Niepodległości i prof. Janusz Odziemkowski z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, wiceprezes Instytutu Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

Audycja jest współfinansowana przez Fundację "Pomoc Polakom na Wschodzie" w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za Granicą.

Do wysłuchania audycji zaprasza Maria Wieczorkiewicz.

Teksty czyta Krzysztof Dumała.

Realizacja i oprawa muzyczna Magdalena Górecka-Balcer.

Print
Copyright © Polskie Radio S.A O nas Kontakt