Паводле апошняга агульнанацыянальнага перапісу насельніцтва Ўкраіны, які прайшоў у далёкім 2001 годзе, там пражывае больш за 140 тысяч палякаў. Ва Ўкраіне дзейнічае мноства грамадзкіх і культурніцкіх польскіх арганізацый. Украінскія палякі маюць уласны рэгулярны друк. Бадай што самым вядомым выданьнем зьяўляецца «Галіцыйскі кур’ер».
«Галіцыйскі кур’ер» – гэта польскамоўная газэта, якая раз на два тыдні выходзіць у Львове ды Івана-Франкоўску (якія раней называўся Станіславаў). Як для пэрыядычнага выданьня нацыянальнай меншасьці, «Галіцыйскі кур’ер» мае дастаткова вялікі наклад – аж 10 тысяч асобнікаў. Сёньняшнім госьцем студыі Беларускай службы быў паляк, які пераехаў ва Ўкраіну, каб працаваць у «Галіцыйскім кур’еры» Войцех Янкоўскі.
Польскае радыё: Паводле розных статыстык, на жаль, Украіна зьяўляецца адной з самых бедных краінаў Эўропы. Спадар Войцех, ці сапраўды гэтая галеча кідаецца ў вочы. Бачна вялікая розьніца, калі параўноўваць з Польшчай?
Войцех Янкоўскі: Я такой вялікай розьніцы не заўважыў. Я люблю падарожнічаць, багата вандраваў па краінах былога СССР. Добра памятаю той час, калі адрозьненьне ўзроўню жыцьця сапраўды кідалася ў вочы. Так было ў 1990-ыя гады й на пачатку нулявых. Аднак зараз у мяне іншыя ўражаньні. Моладзь выглядае аднолькава і ў Польшчы, і ва Ўкраіне. Калі ў 90-ыя я паўсюль бачыў людзей, якія лазілі па сьметніках, то цяперака такога ўжо няма. У мяне складваецца ўражаньне, што гэта розьніца ў якасьці жыцьця пакрысе памяншаецца. Вядома дагэтуль застаюцца вялікія праблемы, напрыклад, з якасьцю шляхоў зносін, тратуараў. Часам хочацца вярнуцца ў Польшчы, каб прайсьціся па роўнай маставой. Вядома гэта залежыць ад канкрэтнага месца, але калі-нікалі ўсё ж такі хочацца вярнуцца ў нармальнае атачэньне.
Польскае радыё: Спадар Войцех, Украіна дэкляруе эўраатлянтычную інтэграцыю, там праводзяць рэформы. Ці гэтыя зьмены ўжо можна пабачыць у грамадзкай прасторы?
Войцех Янкоўскі: Сапраўды мноства рэчаў ва Ўкраіне зьмяняецца, аднак у выпадку выгляду гарадоў я бы нікога тут не пахваліў. Аднак, добра памятаю, як выглядалі, напрыклад, дарогі ў Заходняй Украіне, прыкладна пяць гадоў таму, падчас Майдану... Шлях з аднаго гораду ў іншы, напрыклад са Львова ў Івана-Франкоўск, быў жахлівы. Часамі складавалася ўражаньне, што ты едзеш па сыры зь дзіркамі. Сустракалі ўчасткі дарогі на якіх наогул ня было асфальтнай паверхні. Цягам гэтых некалькіх гадоў пасьля Майдану, канкрэтна гэтая дарога Львоў-Івана-Франкоўск абсалютна зьмянілася. Зараз гэта добрая шаша, але калі збочыш у нейкую вёску...зноў жахоцьце. Цікава, зараз скажу нешта, што можа беларусам не спадабацца. Усе хто бывае ў Беларусі нахвальваюць вашыя дарогі й пасьля Ўкраіны я гэта разумею.
Польскае радыё: Калі гаворка зайшла пра Беларусь і беларусаў, запытаюся, ці багата беларускіх турыстаў у Львове. Мне здаецца, што гэта адзін з самых папулярных кірункаў беларускага турыста.
Войцех Янкоўскі: Зараз задумаўся над гэтым і зразумеў, што ў Львове я ўсё часьцей чую беларускую мову. Вядома гэта не агромністыя колькасьці, але рэгулярна недзе ў кавярні ці рэстарацыі чую, як хтосьці з гасьцей зьвяртаецца да афіцыянтаў па-беларуску. Львоў стаў модным, папулярным кірункам для беларусаў. Беларусы лічаць што іх мова надзвычай блізкая ўкраінца і яны сьмела яе выкарыстоўваюць у Львове. Шмат разоў быў сьведкам такіх сытуацый.
Польскае радыё: Вяртаючыся да ўкраінцаў і Ўкраіны. Зараз там вельмі склада пэрыяд – зьмяняецца ўлада. Ужо былі прэзыдэнцкія выбары, а праз месяц будуць выбары ў Вярхоўную Раду. Ці гэткая палітычнай турбулентнасьць уплывае на звычайнае жыцьцё людзей?
Войцех Янкоўскі: З сярэдзіны я не заўважыў, каб гэтыя працэсы мелі ўплыў на жыцьцё людзе. Аднак, сапраўды, такія вынікі прэзыдэнцкіх выбраў мяне моцна зьдзівілі. Я быў перакананы, што Парашэнка прайграе, але каб з такім вынікам!? Выбарчая мапа Ўкраіны абсалютна зьмянілася. Парашэнка перамог толькі ў львоўскай вобласьці й то з мінімальным адрывам. У ваколіцах Львова багата вёсак, дзе перамог Зяленскі. Парашэнка прайграў нават у гуцульскіх акругах. Менавіта гуцулы лічацца самай патрыятычнай супольнасьцю. Нешта зьмянілася. Украінцы ў пэўным сэнсе расчараваліся, яны стомленыя. Майдан выклікаў вялікія спадзяваньні, тады была сапраўднай эўфарыя. Людзям здавалася, што вось зараз, ад заўтра пачнецца новае жыцьцё. Мне помніцца, што падчас Майдана гаварылі пра эўраінтэграцыю, пра палітыку але маўчалі пра карупцыю. Татальная карупцыя страшэнна перашкаджае жыць. Памятаю такі агітацыйны плякат: даючы хабар, ты абражаеш кроў тых, хто загінуў змагаючыся за Ўкраіну. Тады былі вялікія надзеі, зараз гэта пераходзіць у расчараваньне. Не скажу, што гэта глыбокі паліталягічны аналіз, але недзе там на побытавым узроўні менавіта так і стала.
Слухайце далучаны зьверху гукавы файл
эж