Беларусы ўпершыню прынялі ўдзел у Warsaw Street Party – відовішчным фэстывалі культураў, які праводзіцца ў Варшаве. Больш за паўтысячы прадстаўнікоў розных дыяспараў, школаў танца, музыкі, адзінаборстваў і проста аматараў замежнай культуры прынялі ўдзел у сьвяточным шэсьці ў цэнтры польскай сталіцы. Пасьля параду жыхары Варшавы й турысты маглі паўдзельнічаць у майстар-клясах народнага мастацтва, наведаць кірмашы ежы й сувэніраў. Чым зьдзівіў парад, і чым хваліліся ў Варшаве беларусы – распавядае Аляксандар Папко.
Грукат бразыльскіх барабанаў, пералівы індыйскіх званочкаў, маршы віетнамскага духавога аркестру й нават хіты Веркі Сярдзючкі зьліліся ў радасную какафонію на вуліцах Варшавы. Warsaw Street Party пачаўся са шматкультурнага параду. Сёлетні фэстываль юбілейны – дзесяты, і прадстаўлена на ім рэкордная колькасьць культураў – каля 60. Галоўная мэта Warsaw Street Party – знаёмства й інтэграцыя ўсіх варшавян, кажа прэс-сакратар фэстывалю Анжэліка Шкалуда.
Анжэліка Шкалуда: Варшава мае неверагоднае багацьце. У нас прапісана 20 тысячаў замежных грамадзянаў. Мы лічым, што гэтым багацьцем традыцыяў і культураў трэба карыстацца. Галоўная мэта фэстывалю – каб мы маглі пабачыць адзін аднаго і пазнаёміцца. Сёньня тут прадстаўленыя некалькі дзесяткаў культураў. Сярод іх Тыбет, Кітай, Віетнам, Украіна, Індыя, розныя афрыканскія краіны…
Парад адчынілі дзяўчыны са школаў бразыльскіх танцаў – у яскравых карнавальных касьцюмах. А тон карнавалу задавалі сапраўдныя бразыльскія музыкі, такія як Лео Вілена.
Мікаэль і Лео - музыкі, якія граюць самбу.
Лео Вілена: Сюды прыехалі гурты з усёй Польшчы, якія граюць самбу. Я жыву ў Варшаве ўжо 5 гадоў, маю свой гурт. Гэты фэстываль дае музыкам файную магчымасьць аб’яднацца і парадаваць людзей – як на карнавале ў Бразыліі.
Танцоркі самбы – на шпільках і ў бікіні са страусавымі пер’ямі- выглядаюць, безумоўна, эфэктна. Аднак таньчыць у такім нарадзе не так лёгка – прызнаецца адна з удзельніцаў параду Агата Кулеша.
Агата Кулеша: Насамрэч касьцюм не цяжкі, але, на жаль, невыгодны. Сёньня было сапраўды горача. Я вельмі стамілася, але вельмі шчасьлівая. Я ўдзельнічаю ў парадзе ўжо сёмы раз. Гэта вельмі важная падзея. Я магу паказаць сваё захапленьне, заразіць энэргіяй іншых людзей і паказаць, якая Варшава прыгожая й рознакаляровая.
Пад гукі віетнамскага духавога аркестру па вуліцах польскай сталіцы праплылі дзяўчыны з кветкамі лётасу, і праляцеў залаты кітайскі дракон – сымбаль шчасьця й апякун зямлі. Аднак нагода для гэтага прыгожага дзейства сумная. Прадстаўнікі ўсходніх дыяспараў і культурных таварыстваў хочуць прыцягнуць увагу да жорсткага перасьледу Пэкінам удзельнікаў рэлігійнага руху Фалуньгун. Пра гэта кажа сябра Польскага таварыства «Фалунь да фа» Томаш Кавальскі.
Томаш Кавальскі: «Фалунь да фа» – гэта від кітайскай гімнастыкі. Яна была незвычайна папулярнай у Кітаі, аднак напрыканцы 1990-х гадоў была забаронена, бо аказалася, што на заняткі «Фалунь да фа» ходзіць больш людзей, чым належыць да Кампартыі. Кітайскія ўлады пачалі саджаць прыхільнікаў «Фалунь да фа» ў турмы. Рэпрэсіі ідуць дагэтуль. Праз мастацтва мы хочам расказаць варшавянам і нашым гасьцям пра гэта.
Вышыванкі, украінскія сьцягі й песьні даўно сталі неад’емнай часткай фэстывалю культураў Варшавы. У сьвяточным шэсьці прынялі ўдзел некалькі дзесяткаў украінцаў. «Мы хочам папулярызаваць Украіну і ўкраінскую культуру ў Эўропе», – кажа Ўладзімер Вахрудзінаў з асацыяцыі «Эўрамайдан-Варшава».
Уладзімер Вахрудзінаў: Мы ўдзельнічаем у гэтым фэстывалі штогод. Мы хочам паказаць, што Ўкраіна жыве, гэта вялікая краіна, а ўкраінская грамада Варшавы – актыўная й робіць шмат, каб нашая радзіма разьвівалася эканамічна й культурна, ішла эўрапейскім шляхам.
Паколькі перайграць бразыльскія барабаны было немагчыма, беларусам і ўкраінцам давялося вадзіць карагоды пад гукі самбы.
Беларуска-ўкраінскі карагод пад гукі бразыльскай самбы.
Бела-чырвона-белыя сьцягі зьявіліся на Warsaw Street Party ўпершыню. У шэсьці прынялі ўдзел два дзесяткі беларусаў – шмат хто быў апрануты ў вышымайкі, а некаторыя – такія як ураджэнка Мазыра Аляксандра – у сапраўдныя народныя строі.
Аляксандра: Я хацела паказаць беларускую культуру, як выглядаюць беларускія строі. Гэтую кашулю сшыла мая матуля. Часта здараюцца сьвяты, дзе трэба апранацца ў нацыянальным стылі. Таму я папрасіла яе сшыць гэты строй.
А ў намётавым шматкультурным мястэчку ўвагу публікі прыцягнуў лідар фольк-гурту Vuraj Сяржук Доўгушаў. Ён граў на незвычайным інструмэнце – колавай ліры.
Сяржук Доўгушаў: У ліры трэба круціць кола. Ёсьць струны і клявішы, на якія трэба націскаць – такім чынам здабываецца вельмі цікавы гук. Такі нацыянальны інструмэнт, як дуду, ужо адрадзілі. А вось зь лірай у нас пакуль не знаёмыя. А гэты інструмэнт быў распаўсюджаны з часоў Вялікага Княства Літоўскага. Па вёсках хадзілі славутыя лірнікі, якія сьпявалі баляды. Трэба адраджаць гэтую традыцыю, чым я й займаюся.
Дзецям вельмі спадабаліся майстар-класы выцінанкі – мастацкага выразаньня з паперы, якія правяла беларуская мастачка Вольга Бабурына.
Вольга Бабурына: Першыя прыклады выразак з паперы сустракаюцца ў часы Вялікага Княства Літоўскага. Цяпер беларуская выцінанка перажывае ўсплёск папулярнасьці. Шмат людзей спрабуюць ёй займацца, узьнікаюць новыя формы прымяненьня выцінанкі. Мае майстар-класы зроблены так, што іх можа прайсьці нават дзіцё. Але насамрэч, калі нават дарослы паспрабуе павыцінаць – ён зразумее, што гэта не так проста.
А тэлевядучая Аліна Коўшык паказала дзецям і іх бацькам, як рабіць беларускія абрадавыя лялькі.
Аліна Коўшык: Беларуская абрадавая лялька – гэта традыцыйная цацка, але ня толькі цацка. Яе рабілі са старых тканінаў, з вопраткі, якая ўжо ня носіцца. Сёньня мы будзем рабіць лялькі-жаданьніцы, але лялькі былі вельмі розныя па сваіх функцыях. Таму іх і называюць абрадавымі. Яны адганялі злых духаў, выконвалі пажаданьні. Лялькі рабілі на шлюб. Калі нехта хварэў, таксама рабілі ляльку, якую спальвалі, калі хвароба адыходзіла.
Першы выступ беларусаў на Warsaw Street Party можна назваць удалым. Таму варта спадзявацца, што бел-чырвона-белыя сьцягі, беларускія строі і майстар-класы беларускіх мастакоў можна будзе ўбачыць на фэстывалі культураў і ў наступным годзе.
Сваё майстэрства паказваюць школы капаэйры.
Майстар-кляс ігры на барабанах.
Сяржук Доўгушаў вучыць варшавянаў сьпяваць беларускія абрадавыя песьні.
Cuba libre!
Аляксандар Папко